8 paź 2013

INFORMACJE LOGOPEDYCZNE

Ćwiczenia narządów mowy są pierwszym etapem rozwoju mowy dziecka. 
Rozwój mowy uwarunkowany jest prawidłowym funkcjonowaniem aparatu artykulacyjnego, oddechowego i słuchowego. W tej grupie ćwiczeń należy wyodrębnić:
 ćwiczenia oddechowe;
 ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne;
 ćwiczenia warg i języka;
 ćwiczenia podniebienia miękkiego;
 ćwiczenia szczęki dolnej;
 ćwiczenia prawidłowego połykania.
Dziecko powinno powtarzać każde ćwiczenie do momentu opanowania. Ćwiczenia należy wykonywać przed lustrem około 5-10 minut dziennie (najlepiej kilka razy w tygodniu).

Ćwiczenia oddechowe
Oddychanie jest czynnością ważną dla poprawnego mówienia, a także dla prawidłowego rozwoju naszego aparatu artykulacyjnego. Inaczej oddychamy podczas spoczynku (wdech i wydech wykonujemy nosem), inaczej podczas mówienia, ponieważ powietrze wdychane jest głównie ustami, częściowo nosem, a wydychane ustami lub nosem – w zależności od wypowiadanych dźwięków mowy.
Ćwiczenia te mają na celu: wyrobienie oddechu przeponowego, poszerzenie pojemności płuc; rozróżnienie fazy wdechu i wydechu; wyrobienie umiejętności pełnego, szybkiego wdechu i wydłużenia fazy wydechowej; mówienia tylko na wydechu; dostosowania długości wydechu do czasu trwania wypowiedzi.
Ćwiczenia oddechowe:
 „huśtanie pluszaka na brzuchu". Najpierw pokazujemy ćwiczenie: leżymy na plecach, na brzuchu umieszczamy książkę, a na niej siedzi zabawka
pluszowa. Robimy wdech (przepona przesuwa się w dół) i brzuch uwypukla się; wydech (przepona powraca do swego poprzedniego położenia) i brzuch opada;
 łączenie ćwiczeń oddechowych z ćwiczeniami gimnastycznymi. Wdech wykonujemy z jednoczesnym szybkim wzniesieniem rąk (na boki lub do góry); wydech połączony jest z powolnym krzyżowaniem rąk z przodu lub opuszczaniem w dół;
 powtarzamy ćwiczenie poprzednie, ale podczas wydechu wymawiamy powoli głoskę aaaaaa. Przy kolejnym ćwiczeniu wymawiamy o, następnie inne samogłoski: u, e, y, i;
 nucenie, mruczenie znanych melodii (przy zamkniętych ustach);
 wciąganie i wydmuchiwanie powietrza;
 nadymanie buzi i przepychanie powietrza przy zamkniętych ustach;
 dmuchanie na wiatraczek;
 dmuchanie na płomień świecy;
 zdmuchiwanie lekkich przedmiotów ze stołu (kartka, piórka);
 wąchanie kwiatów;
 zabawy ortofoniczne (długie syczenie węża, szczekanie psa, naśladowanie dźwięków z otoczenia).

Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego:
Ćwiczenia, które tu proponuję, mają na celu:
 usprawnienie języka, warg, podniebienia miękkiego i żuchwy (dolnej ruchomej szczęki);
 opanowanie przez dziecko umiejętności świadomego kierowania ruchami narządów artykulacyjnych;
 wyrobienie wrażliwości miejsc i ruchów w jamie ustnej, istotnych dla prawidłowego wymawiania dźwięków;
 usprawnienie koordynacji ruchowej w zakresie aparatu artykulacyjnego;
 wyuczenie prawidłowego połykania (tzw. połykania typu dorosłego).
Ćwiczenia usprawniające wargi
 leciutki masaż warg;
 ściskanie ust w dzióbek;
 rozchylanie ust w kierunku kącików ust (szeroki uśmiech);
 rozchylanie i składanie warg do uśmiechu;
 zaciskanie warg;
 nakładanie wargi dolnej na górną i górnej na dolną;
 nagryzanie górnymi zębami na dolną wargę i dolnymi na górną;
 nadymanie policzków – balonik i przebijanie go palcami;
 „parskanie koni” – wibracja warg;
 wyraźne wymawianie samogłosek w parach: a i o e u y.

Ćwiczenia usprawniające język:
 dotykamy palcem lub zimną łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je "zaczarowanym miejscem", w którym język powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię;
 przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu rodzynek lub pastylek pudrowych;
 zlizywanie nutelli z podniebienia przy szeroko otwartych ustach;
 głaskanie podniebienia językiem;
 dotykanie czubkiem języka różnych miejsc w jamie ustnej;
 „jadące konie” – kląskanie językiem;
 liczenie zębów językiem;
 wypychaniem językiem policzków;
Ćwiczenia podniebienia miękkiego
Ćwiczenia podniebienia miękkiego najlepiej wykonywać z wykorzystaniem lusterka i przy szeroko otwartych ustach:
 ziewanie przy nisko opuszczonej szczęce;
 wdech przez nos i wydech przez usta przy szeroko otwartych ustach;
 wdychanie powietrza przez nos przy zamkniętych ustach;
 naśladowanie odgłosów płukanego gardła.
Ćwiczenia ruchów szczęki dolnej:
 opuszczanie i podnoszenie szczęki dolnej;
 przesuwanie szczęki dolnej w prawo i lewo;
 wysuwanie szczęki dolnej do przodu i cofanie jej;
 żucie.

Ćwiczenia prawidłowego połykania:
 unoszenie języka za górne, przednie zęby;
 dotykanie wskazanego miejsca np. palcem, szpatułką;
 ćwiczenia ze śpiewem sylab typu la-la-la, lo-lo-lo;
 połykanie śliny przy zamkniętych zębach, szerokim uśmiechu (język trzymamy przez cały czas za górnymi zębami);
 picie i połykanie płynów (dziecko pije wodę lub inny napój po jednym łyku, kolejno zachowując czynności: nabiera łyk napoju, unosi język, zamyka zęby, połyka płyn).





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz